Barit
(BaSO4) baryum sülfattan oluşan bir mineraldir. Genellikle beyaz
ya da renksizdir , bazen de sarı ve gri olabilir. Baryumun ana
kaynağıdır. Işıma yapan şekline bazen Bologna Taşı da denir.
Barit genellikle kireçtaşlarındaki kurşun - çinko damarlarında, sıcak
kaynak yataklarında ve hematit cevheriyle birlikte oluşur. Sıklıkla
anglesit ve selestit mineralleriyle birlikte bulunur.
Barit ismi Yunanca βαρύς (ağır) sözcüğünden türetilmiştir. Mohs
sertliği 3. Kırılma indeksi 1,63. Özgül ağırlığı 4,3-5. Kristal yapısı
ortorombiktir.
Tarihçesi
Amerika Birleşik Devletleri'nde 19. yy.da çıkarılmaya başlanan barit
ilk olarak 1845 yılında boya üretiminde kullanılmış ancak 1908 yılından
sonra sondaj çamurlarında katkı maddesi olarak kullanılmaya
başlanmasıyla hem üretimi hem de tüketimi artış göstermiştir.
Türkiye'de ise 1964 yılından sonra barit madenciliği gelişmiş...
Kullanım yerleri
Barit kullanımı genel olarak üçe ayrılarak incelenir: Sondajlık (%90), kimyasal (%7) ve dolgu malzemesi (3%).
Kaba haliyle, ya da sadece yıkama, sudan geçirme, eleme, yüzdürme ve
manyetik ayırma gibi basit işlemlerden geçirilen barit ilk ürün olarak
alıcı bulur. Kaba hâldeki baritin çoğunluğu minimum bir saflığa ve
yoğunluğa ulaşana kadar işlemden geçirilir. "ağır" çimento olarak
kullanılan barit ezildikten sonra elenerek aynı büyüklüğe getirilir.
Baritin çoğu öğütülerek sanayi ürünlerinde katkı malzemesi olarak ya da
petrol veya doğalgaz kuyularını açarken ağırlık yapan katkı malzemesi
olarak kullanılır. Dünya üzerinde sondajda kullanılan barit, API 13A
uluslarası standardına göre , Türkiye'de ise TS 919 standardına göre
üretilmektedir.
Barit boya ve kağıt yapımında da kullanılır. Her ne kadar baritin
içinde ağır metal olan baryum bulunsa da , baryumun yüksek çözünürlüğü
nedeniyle birçok hükümet tarafında toksik maddeler arasında sayılmaz.
Nerden
Lakap
Paz Kas. 01, 2009 1:12 pm
