Buzdolabının Çalışma Prensibi

Hepimiz buzdolabının ne işe yaradığını biliriz,fakat çok azımız nasıl çalıştığını bilir.

Temel olarak çalışma prensibi çok kolaydır ve sırrı sobamızın üzerinde kaynamakta olan içi su dolu bir çaydanlıkta gizlidir.Bu ikisi aslında birbirinden çok uzak görünsede aralarında tahmin ettiğimizden daha fazla ilişki vardır.

Hepimiz kaynamış bir çaydanlığın sıcak,buzdolabının soğuk olduğunu hepimiz biliriz.İki ayrı olay gibi görünüyor olsada"soğuk"sadece ısı azlığıdır.Cisimleridirekt olarak soğutamayız,tüm yaptığımız o cisimden ısıyı çekmektir.Bu da buzdolabının ana görevidir.Isıyı çekebilmenin tek yolu o cisme,başka bir soğuk cisimle yaklaşmaktır.Tepeden aşağı akan dere gibi,ısı sıcaktan soğuğa doğru akar.Bir buz kabininde ılık yiyeceklerdeki ısı,soğuk buz kütlesi tarafından çekilir.

Termometre aşağı akan dere gibi,ısı sıcaktan soğuğa doğru akar.Bir buz kabininde ılık yiyeceklerdeki ısı,soğuk buz kütlesi tarafından çekilir.

Termometre sadece ısı yoğunluğunu gösterir,fakat ısının niceliğini ölçmek farklı şeydir.Bilim adamları ısının niceliğinin birimini 1 pound,suyun sıcaklığını 1 derece arttırmak için gerekli olan miktar olarak tanımlanır.

Isıyı bir çeşit mürekkep olarak düşünün.Eğer bir kap suyun içine 1 damla kırmızı mürekkep damlatırsak su çok az pembeleşir. Bir damla daha,biraz daha pebbeleşmesine,biraz daha kırmızılaşmasına yol açar.

Mürekkep damlaları arttıkça suyun renginin kırmızılaşmasını,ısı arttıkça sıcaklığın artmasınabenzetebiliriz.Yiyeceklerden çekilen ısı neden buzun sıcaklığını yükseltmedi? Çekilen ısı nereye gitti? (Buz kapları)

Bu kayıp ısı buzun katı fazdan sıvı faza geçmesi için kullanıldı.İçinde bir soğutucu akışkanın kaynayarak buharlaştığı kaba evaporatör denir.

19 Yüzyılda Danimnarkalı bilim adamları Van Marum ve Van Troostwyk su buhaarını basınç altında sıkıştırarak su haline getirmeyi başardılar.Bunun sonucunda ısı açığa çıktı.Görüldüki yoğunlaşınca ortaya çıkan ısı,buharlaşırken ortamdan çekilen ısıya eşittir.

Ayrıca bir sıvının buharlaşma sıcaklığı ile aynı sıvının gaz fazının yoğunlaşma sıcaklığı aynıdır.

Sıvıların sıcaklığı basınca göre değişir.Basıncı artan sıvıların kaynama sıcaklıkları da artar.Basıncı artan sıvıların kaynama sıcaklıkları daazalır.

Servis borusu kesilen buzdolabından boşlan soğutucu gaz değdiği yeri soğutur.Nedeni basıncın aniden düşmesidir.

Buzdolabı nasıl soğutuyor?

Sogutma sisteminde bulunan soğutucu gaz komprosör tarafından sıkıştırılır.Sıkışan soğutucunun sıcaklığı ve basıncı artar.(Soğutucu gaz fazında) Soğutucu gaz komprosörden çıkıp kondansere gelir. Soğutucu gaz kondenser borusundan geçerken sıcaklığı ortam sıcaklığının yüksek olduğundan,kondanserden dış ortama doğru ısı atılır.

Isı transferi sonucunda soğutucu gazın sıcaklığı düşer.Ama basıncı halen yüksektir ve soğutucu sıvı faza geçer kondanserden geçen soğutucu kılcal boruya gelir.

Kılcalburudan geçerken soğutucunun basıncı ve buharlaşma sıcaklığı düşer.

Basıncı ve buharlaşma sıcaklığı düşmüş olan soğutucu, buzdolabı içindeki havadan ve hava aracılığı ile yiyeceklerden daha düşük olduğu ısıyı alır.

Soğutucu aldığı ısı sonucunda tekrar gaz fazına geçer.Dönüş borusu ile komprosöre gelir ve sıkıştırılır.Çevrim bu şekilde devam eder...