TEKSTİL KİMYASI
SORULAR – CEVAPLAR
S1: Pamuğun yoğunluğu ne kadardır ve yaygın olarak hangi boyalarla boyanır?
C1: Pamuğun yoğunluğu 1,52 - 1,54 gr/cm3 tür. Pamuk yaygın olarak reaktif ve indigo boyalarla boyanır.
S2: Yüzey gerilim nedir?
C2: Su yüzeyindeki moleküller arası çekim kuvvetlerinin toplamıdır.
S3: Yüzey aktif madde nedir ve bu maddelerin çeşitleri nelerdir?
C3: Yüzey gerilimi arttıran veya azaltan maddelere denir. Çeşitleri: Anyonik, katyonik ve nanyonik maddeler.
S4: Asetat hangi boyar madde ile boyanır ve nasıl bir liftir?
C4: Dispers boya maddelerle boyanır. Nanyonik bir liftir.
S5: Pamuğa suyun etkisi nasıldır?
C5: % 50 oranda enine şişme, % 1 oranda boyuna uzama gösterir.
S6: Pamuğun kimyasal bileşimini yazınız.
C6: Pamuğun kimyasal bileşimi:
Selüloz % 80 – 90
Homoselüloz – pektinler % 4 – 6
Mum ve yağlar % 0,4 – 1
Proteinler % 1,5
Kül % 0,7 – 1,8
Su % 6 – 8,5
S7: Bakır sayısı nedir?
C7: 100 gr ipliğin veya kumaşın indirgediği bakırın gram miktarıdır.
S8: İyot sayısı nedir?
C8:1 gr kuru selülozun yükseltgenmesi için gerekli olan iyot çözeltisinin mm cinsinden değeridir.
S9: İndirgen ve yükseltgen maddelerin selüloz lifine etkisi nasıldır?
C9: İndirgen maddelerin selüloz lifine etkisi yoktur. Yükseltgen
maddeler ise selülozu oksiselüloza çevirirler, parçalanma ürünleri
verirler.
S10: Yaş proses nedir?
C10: Bir tekstil terbiye işleminde kimyasal bir maddenin suda çözünerek kumaşla işlem görmesine denir.
S11: Yaş üstü proses nedir?
C11: Yaş bir proses tamamlandıktan sonra farklı bir kimyasal maddenin suda çözünerek aynı kumaşla tekrar işlem görmesine denir.
S12: Dispers çözelti nedir?
C12: Tanecik büyüklüğü 1 mikron olan taneciklerden ibaret çözeltilerdir.
S13: Migratör nedir?
C13: Boyama sonrası kumaş üzerinde farklı şekil ve sayılarda kümeleşen
boya moleküllerinin kumaş üzerinde eşit dağılmasını sağlayan
maddelerdir.
S14: Boyama nedir?
C14: Tekstil materyalinin renkli hale getirilmesine boyama denir.
S15: Baskı nedir?
C15: Kısmi olarak tekstil materyalinin renkli hale getirilmesine baskı denir.
S16: Apre nedir?
C16: Kumaşa boyamadan sonra kazandırılan son işleme apre denir. (kir iticilik, yumuşatma, su geçirmezlik vs.)
S17: Lekelenme ile boyama arasındaki fark nedir?
C17: Boyama boyarmaddenin lif yüzeyinde bir tabaka şeklinde
dağılmasıyla meydana gelir. Lekelenme ise düzgün olmayan kısmi
boyamadır. İstenilen bir olay değildir.
S18: Nem alımı nedir?
C18: Bir lifi kuruyana kadar ısıttıktan sonra %65’lik nem ortamında geri kazanımına denir.
S19: Emülgatör nedir?
C19: Birbiri içerisinde çözünmeyen iki sıvınınhomojen bir karışım hale gelmesini sağlayan yardımcı maddedir.
S20: Dispergir maddesi nedir?
C20: Bir sıvı içerisinde çözünmeyen katı bir maddenin homojen şekilde dağılmasını sağlayan yardımcı maddeye denir.