1.PREFABRİKASYON NEDİR
Endüstrileşmiş Yapı Üretimi
Dünya nüfusu günbegün artmakta, ayrıca ilerleyen uygarlık insan
ihtiyaçlarını çeşitlendirmektedir. Böylece toplumların gereksinimleri
her geçen gün çoğalmaktadır . İnsanlık hızla artan bu gereksinimlerini,
mevcut üretim sistemlerini rasyonelleştirerek, teknolojilerini
yenileyerek, kısacası daha çok üreterek karşılayabilmektedir.
Bir toplumun içindeki herhangi bir üretim sistemi, çok tekrarlanabilir
ve ekonomik bir üretim yaratabiliyorsa, bu sisteme ''endüstri''
denilmektedir. Diğer bir deyişle ''ekonomik'' ve ''çok tekrarlanır
(Yoğun)'' üretim: endüstriyel üretim olarak tanımlanmaktadır. Hemen
hissedildiği gibi ''endüstri'' organik bir ekonomik sistemdir ve
toplumun özündeki şartlarla sıkı sıkıya bağımlı olarak
şekillenmektedir. Endüstrinin hedefleri uzun vadelidir. Toplumun
gereksinmeleri tahmin edilir; üretilir; ürünler kimin, ne zaman
yararlanacağı bilinmeksizin stoklanır ve gereksinme duyulunca hemen
kullanılır.
Fakat, endüstrinin ana amacı, daha çok, daha kaliteli, daha ekonomik
üretmektir. Bu nedenle üretim fabrikalara çekilir; daha yoğun kontrol
altında tutulur; daha çok plan yapılır; bant sistemine indirgenir.
Böylece ürün parçalara ayrılmış, üretilmiş ve bant üzerinde tekrar
birleştirilmiştir. insanlığın yapı ihtiyacı da her geçen gün
çoğalmaktadır. Yapı üretiminde de daha çok, daha kaliteli, daha
ekonomik üretim yapabilmek için yoğun endüstrileşme çabaları sarf
edilmektedir. Fakat, yapı üretiminin tarihsel gelişimi incelendiğinde,
diğer endüstrilere oranla gelişmekte geç kaldığı; örneğin, otomobil,
televizyon üretimleri gibi bant üretiminin henüz gerçekleştirilemediği
görülür. Bunun nedenleri açıktır: Yapı endüstrisinin ürünleri, diğer
endüstriyel ürünlere göre geometrik olarak çok daha büyük ve fiziksel
olarak çok daha ağırdır.
Her yapı çevre koşulları ile çok yakından ilintili olarak
boyutlandırılır. Çevre koşulları, yapı zemininin özelliklerinden
başlayarak, kentsel mekan içindeki konuma kadar uzanan bir dizi şartı
kapsar.
Yapı sanatının binlerce yıllık bir üretim geçmişi ve kanun niteliği
kazanmış kuralları ve gelenekleri vardır. Yapılar, insanoğlunun en uzun
ekonomik ömre sahip üretimleridir.
Yapı üretiminin yukarıda sıralanan nedenlerle tam bant üretimi haline
getirilememesine rağmen yapı parçalara ayrılarak, parçaların üretimleri
fabrikalara yöneltilmiş ve parça üretimlerin bantlaştırılması tekniği
geliştirilmiştir. İşte, yapı elemanlarının sonradan yapı alanında
(şantiyede) birleştirilmek üzere önceden endüstriyel olarak
üretilmesine genel olarak ''prefabrikasyon üretim tekniği (ön yapım)''
denilmektedir.
Diğer bir deyişle prefabrikasyon (ön yapım); yapıyı oluşturan
elemanların önceden fabrikalarda yoğun olarak üretilip stoklanmasıdır.
Yapı üretiminin tamamlanması, bu elemanların şantiyede bir araya
getirilerek birleştirilmesi ile sağlanır . Yapıların parçalar halinde
üretilmesi ve şantiyelerde birleştirilmesi soyut fikri, yeni değildir.
Fakat endüstrileşme çabaları içinde yeni olan, elemanların geometrik
boyutlarında standardizasyona gidilmesi, kalitenin bilimsel kontrol
altında tutulması ve bant sistemi içinde yoğun üretimin sağlanarak
nerede kullanılacağı kesin olarak bilinmeksizin stok edilmesidir.
Bugün, her yapı türünde Konut, köprü, fabrika, dalgakıran, Liman vb. .)
, 'prefabrikasyon ' , tekniği uygulanabilmektedir.
Yapı üretiminde üç önemli aşama vardır:
a) Taşıyıcı iskeletin yapımı (kaba inşaat)
b) Taşıyıcının giydirilmesi (Taşıyıcının yapı fiziği tekniğine göre
bitirilmesi - ince inşaat)
c) Tesisatların yerleştirilmesi (elektrik; mekanik vb.)
Genel olarak yapıların endüstrileştirilmiş üretimlerinden bahsederken,
klasik yöntemlerden farklılaşma, taşıyıcı iskeletin yapımında
gerçekleştirilmektedir .Fakat, Genel endüstrileşme çabalarının kesin
hedefi, yapı elemanlarının kabil olduğu kadar bitmiş olarak
fabrikalarda üretilmeleridir. Diğer bir deyişle prefabrikasyon
tekniğindeki gelişme, gittikçe artan oranda, taşıyıcıların fabrikada
giydirilmeleri ve tesisatla donatılması yönündedir .Böylece,
prefabrikasyon ile geleneksel ve tümü şantiyede gerçekleştirilen,
inşaat faaliyetleri, fabrikalarda ''üretim işleri'' ve şantiyelerde
''birleştirme operasyonları'' haline dönüştürülerek, maliyetlerin,
üretim hızlarının ve kalitenin daha çok kontrol altına alınabilmesi
hedeflenmekte ve bu hedefe yeni teknolojiler ile giderek daha çok
yaklaşılmaktadır . …