Vatana ihanet :
Hukukta vatana ihanet, veya vatan hainliği, insanın milletine veya
devletine hainlik etmesi takdirde işlediği suçtur. Kişi, vatandaşı
olduğu ülkesine ihanet ederse, sadakat yeminini bozarsa, veya düşmanı
ile kasıtlı şekilde işbirliği yaparsa, hain olarak adlandırılır.
Uluslararası Hukuk :
Uluslararası İlişkiler (U.İ.) altında bir disiplin. Uluslararası
ilişkilerin hukuksal boyutunu bilimsel bir disiplin içinde inceler.
Devletlerararası Hukuk da denir. Ancak uluslararası ilişkilere yeni
aktörlerin girişi bu dalı sadece devletler arası olmaktan çıkarmıştır.
Bazı üniversitelerde Hukuk fakültesi altında yer alır. genel uygulama Uluslararası İlişkiler Bölümü içinde olmasıdır.
Temel alt dalları şu şekilde sıralanabilir:
- Uluslararası Hukuk - Devletler Hukuku (Genel Olarak) - Deniz ve Su
Hukuku (Okyanus Hukuku) - Uluslararası Ticaret Hukuku - Uluslararası
Özel Hukuk - Uluslararası Örgütler - Savaş-Barış Hukuku - Uzay Hukuku
20. yüzyılda Uluslararası HukuK'un en önemli konularının başında Birleşmiş Milletler Hukuku gelmiştir.
Uluslararası Hukuk disiplini ülkemizde henüz gelişme aşamasındadır.
Ankara Üniversitesi SBF, Karadeniz Teknik Üniversitesi ve Çanakkale
Onsekiz Mart Üniversitesi Uluslararası İlişkiler bölümlerindeki
çalışmalar son dönemde dikkat çekicidir.
Sadece bu konuya odaklanmış az sayıda kurumdan biri de Ankara'da
faaliyetlerini sürdüren UHAM'dır (Uluslararası Hukuk Araştırmaları
Merkezi). Ayrıca yine Ankara merkezli DESHAM da (Deniz ve Su Hukuku
Araştırmaları Merkezi) Uluslararası Hukuk'un dar bir alanında
çalışmalarını sürdürmektedir.
Türkiye'de bu alanda faaliyet gösteren tek dergi UHP'dir (Uluslararası
Hukuk ve Politika). Ayrıca SBF, İİBF ve Hukuk fakültelerinin
dergilerinde de bu konuda yayınlara rastlanmaktadır.
Türkiye Barolar Birliği :
Türkiye Barolar Birliği, bütün baroların katılımıyla oluşan, kamu
kurumu niteliğinde, tüzel kişiliği haiz bir üst meslek kuruluşudur.
Birlik, avukatlık mesleğinin hak ettiği yere ulaşması için baroların ve
baro mensuplarının, uzun yıllar özveriyle sürdürdükleri çalışmalar
sonucunda, Türk hukuk sistemi içinde bugünkü yerini almıştır.
Türkiye Barolar Birliği, yasaların bir meslek kuruluşu olarak kendisine
yüklediği görevlerinin yanında, toplumun hukuki sorunlarıyla ilgili
görüş ve önerileriyle de Türk hukuk sisteminin gelişmesine katkı
sağlamaktadır. Bünyesinde oluşturduğu alt komisyonlarda; yasal
düzenlemelerle ilgili çalışma yapmakta, özellikle demokrasi ve insan
hakları adına uygulamada ortaya çıkan aksamalara karşı sorumluluk
bilinciyle etkin bir biçimde mücadele vermektedir.
Baroların güçlendirilmesi ve savunma mesleğinin gelişmesi için
özveriyle çalışan Türkiye Barolar Birliği, uluslararası platformda
Türkiye'nin hukuki gelişmeleri yakından izleyebilmesi ve yapılan
etkinliklerde yer alması amacıyla da faaliyet göstermektedir. Türkiye
Barolar Birliği, giderek daha ayrıntılı ve etkili hale getirmeğe özen
gösterdiği çalışmalarını, ulusal ve uluslararası paneller, seminerler
ve kurultaylar aracılığıyla Türk ve yabancı hukuk dünyasına
duyurmaktadır.
Temyiz :
Temyiz, Ayırt etme, seçme, ayırma; hukukta, doğruyu yanlıştan ayıran kuruldur.
Bir mahkeme hükmüyle bu hükmün dayandığı muhakemenin hukuki bakımdan,
yüksek mahkemede (Yargıtay, Askeri Yargıtay, Danıştay) bir defa daha
tetkiki imkanını sağlayan kanun yoludur. Ceza işlerinde; 15 sene ve
daha yukarı hürriyeti bağlayıcı cezalarla ölüm cezalarına ait hükümler,
hiçbir harç ve masrafa tabi olmaksızın Temyiz Mahkemesince resen tetkik
olunur. Diğer hükümler ancak tarafların, kanuni süresi içinde
müracaatları halinde Yargıtayca incelenir. Kanunda yazılı bazı
hükümlerinse temyizi mümkün değildir (Bazı hafif para cezaları ve yine
para cezası gerektiren suçlardan beraat hükümleriyle, Sıkıyönetim
Askeri Mahkemelerinin kısa süreli hapis cezalarıyla ilgili hükümleri
gibi).
Temyiz sebebi, hükmün sadece, kanun ve usul esaslarına aykırı
olmasıdır. Temyiz Mahkemesi, yapılan tetkik sonucu, hükmün bozulmasına
veya tasdikine (onanmasına) karar verir. Bu şekilde verilen kararlar
muhtelif konularda Temyiz Mahkemesinin görüşü kesinlik ve bir noktada
sabitlik kazanır, Yargıtaydaki muhtelif daireler arasında ortaya çıkan
hüküm uyuşmazlıklarını Yargıtay Genel Kurulu bir çözüme bağlar. Bu
kararlara İctihadı Birleştirme Kararları denir. Alt mahkemeler, Temyiz
Mahkemesinin yerleşmiş olan ictihatlarına bağlı olarak kararlarını
vermek mecburiyetindedirler. Yani bu kararlar, alt mahkemeleri bir
kanun gibi bağlarlar. Bu yüzden İctihadı Birleştirme Kararları hukukun
kaynaklarından biri olarak kabul edilmektedir.
Temlik :
Temlik, hukuki bir işleme dayalı olarak bir alacağın bütün hak ve
vecibeleri ile birlikte alacaklıdan (temlik eden, devir eden) başka bir
kişiye (temellük eden, temlik alan, temlik edilen, devir alan) devir
edilmesi. Değişik amaçlarla yapılan temlik, asıl olarak tediye için
yada geniş bir anlatımla da bir borcun ödenmesi amacı ile yapılmaktadır.