]Osmanlı Devleti’nin XVII. Yüzyılda Yaşadığı Siyasi
İlişkiler
Osmanlı İmparatorluğu, XVII. yüzyılda batıya yönelik fetih
politikasına devam etmiştir.
Bu dönemde;
– doğuda, İran (Safeviler),
– batıda, Lehistan, Venedik ve Avusturya,
ile savaşılmıştır.
• Osmanlı - İran İlişkileri
– XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin bir yandan Avusturya
ile savaşması, bir yandan da Celali isyanlarıyla uğraşması,
Safevilerin Osmanlı topraklarına saldırmasına
yol açmıştır.
– Osmanlı – İran Savaşları, aralıklarla ve arada yapılan
antlaşmalarla 1578’den 1639’a kadar sürmüştür. Bu
savaşlar sırasında Osmanlı Devleti doğuda en geniş
sınırlarına ulaşmıştır (1590 Ferhat Paşa Antlaşması).
– 1639 Kasr-ı Şirin Antlaşması’yla İran’la uzun süren
bir barış dönemi başlamıştır. Bu antlaşmayla, bugünkü
Türkiye - İran sınırı yaklaşık olarak çizilmiştir.
• Osmanlı - Lehistan İlişkileri
Bu yüzyılda Lehistan’la savaşılmasının nedeni, Lehistan’ın
Osmanlı Devleti ile Rusya arasında tampon bölge
durumuna gelmesi ve Rusya’nın burada denetim kurmaya
çalışmasıdır. Bunun için Rusya, Lehistan’ı kullanmıştır.
Lehistan’la yapılan savaşlar 1676’da imzalanan Bucaş
Antlaşması’yla sona ermiştir. Bu antlaşmayla
Podolya’yı alan Osmanlı, batıda en geniş sınırlarına
ulaşmıştır.
• Osmanlı - Venedik İlişkileri
Bu yüzyılda Venedik’le savaşılmasının nedeni, Osmanlı
Devleti’nin Doğu Akdeniz’deki egemenliğini tamamlayabilmek
için Girit Adası’nı almak istemesidir. Girit, 24 yıl süren
kuşatma sonucunda 1669 Kandiye Antlaşması’yla
Osmanlıların eline geçmiştir. Girit’in alınmasının uzun
sürmesi ve denizlerdeki son başarı olması, Osmanlı
denizciliğinin Batı karşısında geri kaldığının göstergesidir.
• Osmanlı - Avusturya İlişkileri
Osmanlı - Avusturya savaşlarının XVII. yüzyıl boyunca
aralıklarla devam etmesinin nedeni, her iki devletin de
Macaristan’a egemen olmak istemesidir.
1606 Zitvatorok Antlaşması’nın önemi: Osmanlı padişahı
ve Avusturya imparatoru protokol yönünden eşit sayıldı.
Avusturya’nın Osmanlılara her yıl ödediği vergi kaldırıldı.
Bu antlaşma, Osmanlının Avrupa’daki üstünlüğünün
sona ermeye başladığının göstergesidir. Osmanlıların
1683 II. Viyana Kuşatması’nda başarısız olmaları,
Osmanlıların Avrupa’dan atılabileceği düşüncesine
ve Avrupa’da Kutsal İttifak’ın kurulmasına yol
açtı.
Osmanlı Devleti, Kutsal İttifak’la yaptıkları savaşları kaybederek
1699 Karlofça ve 1700 İstanbul Antlaşmalarını
imzalamıştır.
Nerden
Lakap
Paz Kas. 08, 2009 9:05 am
